Lagers
Lagerblokken
Lagerblokken bestaan uit een insertlager en een huis die in verschillende vormen zijn uitgevoerd. De gietijzeren lagerblokken worden het vaakst gebruikt, maar er zijn ook andere uitvoeringen zoals: plaatstalen huizen, lagerblokken uit kunststof met een roestbestendig binnenlager en gedeelde lagerhuizen met een tonlager of een zelfinstellend kogellager.
In welke machines worden lagerblokken veelvuldig gebruikt?
- Landbouwwerktuigen
- Transportbanden
- Machines voor de bouw
- Voedselverwerkende machines
- Sorteermachines
- Verpakkingsmachines
- Vulmachines voor flessen en blikjes
- Textielmachines
- Ventilatoren
Welke type lagerblokken zijn er?
- Hanglagerblokken
- Flenslagerblokken
- Kussenlagerblokken
- Spanlagerblokken
Zelfinstellende lagerblokken
Uit welke twee delen bestaan zelfinstellende lagerblokken?
Deel 1: Een gietijzeren huis met een sferische boring en aansluiting voor een smeernippel. Het huis is daarbij uit één stuk en zodanig geconstrueerd dat het volledige draagvermogen van het lager wordt benut.
Deel 2: Een van vet voorzien, dubbel afgedicht en enkelrijig groefkogellager met een bolle buitenring.
Inbouwlager
Het in het lagerhuis gemonteerde lager komt met de inwendige bouw en belastbaarheid overeen met de kogellagers van serie 62.. of serie 63.. De binnenring, buitenring en de kogels zijn van doorgehard kogellagerstaal 100Cr6. De kooi is van plaatstaal of uit kunststof vervaardigd. Dit is dan meestal glasvezelversterkt polyamide 6.6.
Alle inbouwlagers zijn met een juiste hoeveelheid smeermiddel gevuld en vergen vrijwel geen onderhoud. De lagers hebben in de buitenring een groef en twee smeergaatjes zodat nasmering altijd mogelijk is. Ze kunnen worden gebruikt bij temperaturen van -20°C tot +100°C.
Doordat de buitenring, samen met de kamer van het huis bolvormig zijn, is het mogelijk aanvankelijke fouten in de uitlijning en doorbuiging van assen te corrigeren.
Toegestane scheefstelling
Wat is toegestane scheefstelling?
- Voor nasmeerbare lagers tot ± 3°
- Voor niet nasmeerbare lagers tot ± 8°
- Voor lagers met beschermkap tot ± 1°
Om te voorkomen dat de buitenring meedraait in het huis, zijn de lagers als borging voorzien van een borgstift. De instelhoek en daardoor ook de zelfinstelbaarheid wordt niet beïnvloed.
Hoe worden gietijzeren lagerblokken gemonteerd?
Normaal worden de lagerblokken in compleet gemonteerde toestand geleverd. Hierbij is het inbouwlager al in het huis aanwezig. Toch is het goed om kennis te hebben van hoe gietijzeren lagerblokken worden gemonteerd. Het monteren gaat als volgt:
- Allereerst vindt controle plaats of de borgboutjes niet door de binnenring steken
- Het lagerblok wordt in de gewenste positie geschoven
- Het lagerhuis wordt op de constructie gemonteerd
- De binnenring wordt vastgezet
Lagers met borgbout bevestiging
Normaal gesproken is het gebruik van deze lagers toereikend. Het is wel aan te bevelen om op de plaatsen waar de schroefjes de as raken een centerpuntje te maken voor extra borging. Het is belangrijk de boutjes op de juiste wijze aan te draaien. Een te hoog aanhaalmoment kan vervorming of zelfs breuk tot gevolg hebben, en bij een te laag aanhaalmoment kunnen de boutjes loslopen. De juiste aanhaalmomenten worden vermeld in de documentatie van de fabrikanten.
Lagers met excenterring bevestiging
Deze losse ring heeft een uitsparing die uit het center is ten opzichte van de boring. Aan één kant van de binnenring is een overeenkomend uitwendig excentrisch deel. De ring wordt op de binnenring geplaatst en in de draairichting van de as vastgeklemd. Door de borgschroefjes vast te draaien wordt de excenterring geborgd en daarmee zit het lager vast op de as.
Nadat het lagerblok is gemonteerd moet er een controle worden uitgevoerd. Hiervoor wordt de as met de hand rondgedraaid en gevoeld of alles gelijkmatig draait. Schakel daarna de motor in op een laag toerental en met een lage belasting. Als het geheel goed draait, kunnen toerental en belasting worden opgevoerd tot het normale werkniveau. Het is tevens aan te bevelen gedurende de eerste bedrijfsuren, de temperatuur van het lagerblok regelmatig te controleren.
Als het lagerblok op de juiste manier gemonteerd is, zal de temperatuur gedurende de eerste 2 à 3 uur stijgen en zich dan stabiliseren op een bepaalde waarde. Stijgt de temperatuur extreem snel en stabiliseert deze zich niet, dan is de montage mogelijk niet goed uitgevoerd.
